Khi phải làm việc một ngày dài ở văn phòng, vào một buổi tập luyện vất vả hay một buổi học thâu đêm, chúng ta thường tìm đến các loại nước tăng lực khi cần một chút năng lượng. Nước tăng lực là một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la. Nếu sự phổ biến của chúng là một dấu hiệu cho thấy hiệu quả của chúng, thì có vẻ như chúng đang phát huy tác dụng. Nhưng liệu những thức uống này có đang gây hại nhiều hơn là mang lại lợi ích?
Bất chấp mức độ phổ biến của nước tăng lực, thuật ngữ “nước tăng lực tốt cho sức khỏe” vẫn là một nghịch lý. Theo Cơ quan Quản lý Dịch vụ Sức khỏe Tâm thần và Lạm dụng Chất gây nghiện (SAMHSA), hơn 20.000 ca cấp cứu tại Hoa Kỳ trong năm 2011 có liên quan đến nước tăng lực. Hơn một nửa trong số những ca này là do nước tăng lực. Các trường hợp khác liên quan đến việc pha rượu hoặc các chất kích thích khác với nước tăng lực. Theo trung tâm khoa học vì lợi ích công cộng, nước tăng lực có liên quan đến 34 trường hợp tử vong kể từ năm 2004. Hầu hết những trường hợp này là từ những người uống 5-Hour Energy.
Caffein
Hầu hết các loại nước tăng lực đều có hàm lượng caffeine rất cao. Caffein là chất kích thích hệ thần kinh trung ương. Nó cung cấp cho bạn năng lượng và làm cho bạn tỉnh táo hơn. Theo Mayo Clinic, một tách cà phê 8 ounce (237ml) thông thường chứa khoảng 95–200 milligram caffeine. So với đó, một liều 2-ounce (60ml) của 5-Hour Energy chứa lượng caffeine tương đương (200–207 mg).
Caffeine tương đối an toàn với liều lượng nhỏ, chẳng hạn như trong một tách cà phê hoặc trà. Nhưng nó có thể nguy hiểm với liều lượng lớn (trên 400 mg), theo một tờ thông tin được xuất bản bởi Đại học California, Davis. Quá liều caffeine có thể gây ra các triệu chứng như:
- nhịp tim không đều hoặc nhanh
- khó thở
- tiêu chảy
- sốt
- co giật
Tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể gây ra các vấn đề sức khỏe cho:
- những người không biết rằng họ nhạy cảm với caffeine
- những người có vấn đề về huyết áp hoặc điều hòa nhịp tim
- phụ nữ mang thai
Trẻ em và thanh thiếu niên
Nước tăng lực có thể hấp dẫn với trẻ em và thanh thiếu niên vì chúng có sẵn ở các cửa hàng tạp hóa và bán cho mọi lứa tuổi. Theo trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh, 50% thanh thiếu niên cho biết họ tiêu thụ nước tăng lực, và 75% các khu trường học không có chính sách điều chỉnh việc bán chúng trong khuôn viên trường. Nói chung, các quy định về nước tăng lực tại Hoa Kỳ còn lỏng lẻo. Tuy nhiên, đang có một phong trào kêu gọi thắt chặt quy định và dán nhãn nội dung, cũng như bổ sung các cảnh báo sức khỏe.
Trẻ em và thanh thiếu niên đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi nước tăng lực vì cơ thể chúng thường không quen với caffeine. Một nghiên cứu phát hiện ra rằng ngộ độc caffeine hoặc uống quá nhiều caffeine sẽ dẫn đến nghiện caffeine và có thể gây ra hội chứng cai nghiện. Nghiên cứu kết luận rằng nước tăng lực có thể là cầu nối dẫn đến các hình thức nghiện chất khác.
Chất làm ngọt và chất kích thích ngấm ngầm
Thông thường, ngoài caffeine còn có các chất kích thích khác trong nước tăng lực. Các chất phụ gia như guarana và nhân sâm là phổ biến. Chúng có thể tăng cường tác dụng kích thích của thức uống và cũng làm tăng các tác dụng phụ của caffeine.
Nước tăng lực thường chứa một lượng lớn đường để hỗ trợ tác dụng tăng cường năng lượng của chúng. Theo các nhà khoa học tại UC Davis, một khẩu phần nước tăng lực có thể có hơn 30 gram đường. Theo các nhà nghiên cứu, đồ uống có đường có liên quan đến béo phì, huyết áp cao và cholesterol cao, theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ. Nghiên cứu này cũng cho thấy rằng tiêu thụ thêm đường làm tăng nguy cơ phát triển cấc bệnh tim mạch.
Thành phần bất thường
Bảng thông tin UC Davis liệt kê một số thành phần có thể không quen thuộc với bạn. Nhiều thành phần trong số này là mới đối với các sản phẩm thương mại nên chưa có nhiều nghiên cứu về chúng. Bất chấp những tuyên bố của nhà sản xuất, tác dụng của chúng vẫn chưa được biết rõ. Hiện tại, chưa có đủ dữ liệu để xác lập sự an toàn của các thành phần sau:
- carnitine
- glucuronolacton
- inositol
- nhân sâm panax
- super citrimax
- taurin
Nước tăng lực chứa cồn
Năm 2010, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm đã cấm bán nước tăng lực có chứa cồn. Họ tuyên bố rằng chúng không an toàn. Nghiên cứu này cho thấy việc trộn rượu và nước tăng lực có thể dẫn đến uống quá nhiều rượu. Nước tăng lực giúp con người tỉnh táo lâu hơn. Điều này có thể làm tăng lượng rượu mọi người uống. Việc tiêu thụ rượu cao có liên quan đến các hành vi nguy hiểm như tấn công tình dục, lái xe khi say rượu, và các hành vi khác.
Các lựa chọn khác
Sẽ an toàn nếu sử dụng caffeine ở mức độ vừa phải. Nhưng nếu một tách cà phê mỗi ngày không mang lại cho bạn đủ năng lượng, hãy thử một số lựa chọn thay thế sau:
- Uống nước: Giữ đủ nước giúp cơ thể bạn hoạt động tốt, theo nghiên cứu này. Uống một ly nước khi thức dậy, trong bữa ăn, trước, trong và sau khi tập luyện.
- Ăn protein và carbohydrate: Theo khuyến cáo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, chúng là nhiên liệu tuyệt vời cho việc tập luyện. Carbohydrate cung cấp năng lượng cho cơ bắp của bạn, trong khi protein giúp xây dựng chúng. Hãy thử sữa sô cô la, trái cây và trứng luộc hoặc sinh tố bơ đậu phộng và chuối.
- Uống vitamin: Các vitamin và khoáng chất tự nhiên, chẳng hạn như magie, giúp cơ thể sản sinh năng lượng. Thiếu vitamin hoặc khoáng chất có thể gây mệt mỏi. Nếu bạn cảm thấy mình luôn cần bổ sung năng lượng, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc đánh giá dinh dưỡng hoặc bổ sung vitamin vào chế độ ăn uống của bạn. Bạn cũng có thể bổ sung thêm nhiều thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất vào chế độ ăn uống của mình như trái cây tươi, rau, các loại hạt và sữa chua.
- Hãy năng động: Khi bạn tập thể dục, mức serotonin và endorphin của bạn sẽ tăng lên ngay sau đó, điều này giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Ngoài ra, những người tập thể dục thường xuyên thường có nhiều năng lượng hơn.
Kết luận
Mặc dù nước tăng lực có thể là một giải pháp nhanh chóng cho mệt mỏi, nhưng các tác động ngắn hạn và dài hạn của việc uống chúng vượt quá lợi ích. Nước tăng lực đã được liên kết với béo phì, huyết áp cao, và các vấn đề tim mạch. Một lon nước tăng lực có thể chứa nhiều đường và caffeine hơn mức bạn nên tiêu thụ trong một ngày. Thêm vào đó, nhiều thành phần trong nước tăng lực chưa được thử nghiệm đủ để biết rõ tác động của chúng đối với cơ thể. Có rất nhiều lựa chọn thay thế cho nước tăng lực cung cấp một sự bổ sung năng lượng lành mạnh và không khiến bạn thất vọng.
Nguồn: Healthline
Be your best self
Subscribe to our newsletter and receive a selection of cool articles every week
